त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको भिजिट भिसा प्रकरणको कालो बादल सिंहदरबारको गृह मन्त्रालयमाथि मडारिएको छ । यो बादलको केन्द्रमा छन्, ‘गृहमन्त्री रमेश लेखक, जसले आफ्नो तीन दशक लामो राजनीतिक यात्रालाई ‘निर्दोषताको शिखर’ भन्दै बचाउ गरेका छन् ।

तर, अध्यागमन कार्यालयमा भएको भ्रष्टाचारको आरोपले उनको यो दाबीलाई कठोर कसीमा राखेको छ । शनिवार साँझ काठमाडौंमा सञ्चारकर्मीमाझ उनले भने, ‘मेरो जीवनमा यदि एउटा मात्र आर्थिक अनियमितताको दाग लाग्यो भने म यो मन्त्री पद छोडेर मात्र होइन, राजनीतिको आकाशबाट सधैँका लागि बिदा लिनेछु ।’

भिजिट भिसा घोटाला

त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल, जहाँबाट युवाहरूको सपना उडान भर्छ । त्यहीँ भिजिट भिसाको नाममा रकम असुली भएको प्रकरणले गृहमन्त्री लेखक र उनको सचिवालयलाई विवादमा तानेको छ । अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगले अध्यागमन कार्यालयका प्रमुख सहसचिव तीर्थराज भट्टराईलाई नियन्त्रणमा लिएर छानबिन थालेको छ ।

अन्य कर्मचारीहरू पनि अनुसन्धानको घेरामा छन् । शुक्रवार मन्त्रालयले १४ कर्मचारी, अधिकांश नायब सुब्बा, लाई जिम्मेवारीबाट हटायो । तर, यो कदमलाई मन्त्रीको कमजोरी लुकाउने चालबाजीको रूपमा हेरिएको छ । कर्मचारीलाई बलिको बोका बनाएर मन्त्री उम्कन खोजिरहेका छन् ।

‘हामी सफा छौँ’

गृह मन्त्रालयले यो प्रकरणमा आफ्नो हात सफा रहेको दाबी गरेको छ । सहसचिव छवि रिजालद्वारा जारी विज्ञप्तिमा भनिएको छ, ‘मन्त्रालय वा नेतृत्व कुनै गैरकानुनी वा भ्रष्टाचारजन्य कार्यमा संलग्न छैन । हामी शान्ति, सुरक्षा र सुशासनको पक्षमा शून्य सहनशीलताको नीतिमा अडिग छौँ ।’ मन्त्रालयले अख्तियारको छानबिनमा पूर्ण सहयोग गर्ने र सत्य बाहिर ल्याउने प्रतिबद्धता जनाएको छ ।

तर, अनुसन्धानकै बिचमा कर्मचारी हटाउने कदमले मन्त्रीमाथिको शङ्कालाई झन् गहिरो बनाएको छ । लेखकले मन्त्रालयको विशाल संरचनालाई औँल्याउँदै भने, ‘लाखौँ कर्मचारी भएको मन्त्रालयमा कुनै एक कर्मचारीमाथि अनुसन्धान हुँदा मन्त्रीले राजीनामा दिनुपर्छ ? के यस्तो परम्परा बन्छ ?’ यो प्रश्नले सुशासन र जवाफदेहि को गहिरो बहस छेडेको छ । तर, कर्मचारी हटाउने कदमले उनको तर्कमाथि नै प्रश्न उठिरहेको छ ।

नैतिकताको कसी

नेपाली कांग्रेसकै नेता डा.शेखर कोइरालाले मन्त्री लेखकलाई नैतिकताको कठोर कसीमा राखेका छन् । शनिवार विराटनगर विमानस्थलमा उनले भने, ‘प्रश्न उठेपछि नैतिकताले राजीनामा माग्छ । विगतमा मन्त्रीहरूले छानबिनका लागि बाटो खोलिदिएका छन् । लेखकले राजीनामा दिएर आफ्नो नैतिक बल देखाउनुपर्छ ।’

उनले संवैधानिक निकायहरू ‘सचिवहरूको रिटायरमेन्ट क्लब’ बनेको भन्दै कर्मचारीका लागि कुलिङ पिरियडको आवश्यकता औँल्याए । कोइरालाको यो कथनले कांग्रेसभित्रै यो प्रकरणले ल्याएको तरङ्ग स्पष्ट भएको छ ।

विपक्षको माग

राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा)ले मन्त्री लेखकको राजीनामाको मागलाई आक्रामक बनाएको छ । शनिवार भर्चुअल बैठकपछि कार्यवाहक प्रवक्ता मनीष झाले भने, ‘लेखकले विगतमा प्रश्न उठेपछि राजीनामा दिनुपर्छ भनेका थिए । आज हामी उनैलाई त्यो स्मरण गराउँदै तत्काल राजीनामा माग्छौँ ।’ रास्वपाले मन्त्रीको सचिवालयलाई मानव तस्करीसँग जोडेर गम्भीर आरोप लगाएको छ, जसले यो विवादलाई थप जटिल बनाएको छ ।

यो प्रकरण सत्यको कठिन कसीमा छ । मन्त्री लेखकले १३ जेठमा प्रतिनिधिसभामा दिने जवाफ र अख्तियारको अनुसन्धानको नतिजाले यो आँधीको बाटो निर्धारण गर्नेछ । रास्वपाले यो मुद्दालाई संसद् र सडकमा उचाल्ने तयारी गरिरहँदा लेखकको नैतिकताको दाबी र उनको राजनीतिक भविष्य दाउमा छ । यो विवादले नेपालको राजनीति र प्रशासनमा सुशासनको प्रश्नलाई फेरि सतहमा ल्याएको छ ।