यहाँबाट यो बिस्तारै सिल्क मार्ग र व्यापार मार्गहरू हुँदै चीन, मध्य पूर्व र युरोपमा फैलियो । प्राचीन इजिप्टियन, ग्रीक र रोमन सभ्यताहरूमा पनि काँक्रोको उल्लेख छ । त्यतिबेला पनि यसलाई स्फूर्तिदायी र स्वस्थकर आहार मानिन्थ्यो । मानिसहरूको मनमा प्रायः एउटा प्रश्न उठ्छ कि काँक्रो फल हो कि तरकारी ?

वनस्पतिशास्त्र अनुसार काँक्रो एक फल हो । काँक्रो भिटामिन र खनिजले भरिपूर्ण हुन्छ । यसले छालाको स्वास्थ्यमा सुधार ल्याउँछ, तौल नियन्त्रणमा राख्छ र पाचन प्रणालीलाई बलियो बनाउँछ । १०० ग्राम काँक्रोमा लगभग १५ क्यालोरी हुन्छ । यसको धेरैजसो भाग पानी हो । यसमा प्रोटिन, कार्बोहाइड्रेट र फाइबर पनि पाइन्छ ।

यसमा अरू के के पोषक तत्त्वहरू छन्, ग्राफिक्समा हेर्नुहोस्,

काँक्रोमा भिटामिन ए र के पाइन्छ । यसमा शरीरको लागि आवश्यक पोटासियम र म्याग्नेसियम जस्ता खनिजहरू पनि हुन्छन् ।

ग्राफिक्समा तिनीहरूको मात्रा हेर्नुहोस्

सबैभन्दा पहिले, काँक्रोले गर्मीमा डिहाइड्रेसनबाट बचाउँछ । यो कम क्यालोरी भएको खाना हो । त्यसैले, यसले तौल नियन्त्रणमा पनि मद्दत गर्छ । यसमा पाइने भिटामिन सी र एन्टिअक्सिडेन्ट छालाको स्वास्थ्यको लागि राम्रो हुन्छ । काँक्रोले शरीरलाई विषाक्त पदार्थबाट मुक्त गर्न पनि मद्दत गर्छ ।

यस्ता छन् यसका फाइदाहरू

शरीरलाई हाइड्रेटेड राख्छ – हरेक दिन कम्तीमा ७–८ गिलास पानी पिउनु स्वास्थ्यको लागि धेरै महत्त्वपूर्ण छ । यसले पाचन, जोर्नी दुखाइ, मिर्गौलाको कार्य, स्मरणशक्ति र शरीरको तापक्रम नियन्त्रणमा राख्छ । यदि धेरै गर्मी छ वा कसैले पर्याप्त पानी पिइरहेको छैन भने काँक्रो राम्रो विकल्प हुन सक्छ । यसमा ९६ प्रतिशत पानी हुन्छ, जसले शरीरलाई हाइड्रेटेड राख्न मद्दत गर्छ । यसलाई सलादको रूपमा खान सकिन्छ ।

हड्डी बलियो बनाउँछ – काँक्रोमा भिटामिन के र क्याल्सियम प्रशस्त मात्रामा पाइन्छ, जुन हड्डीको लागि धेरै फाइदाजनक हुन्छ । काँक्रो खाँदा हड्डी बलियो हुन्छ ।

पाचनमा मद्दत गर्छ – काँक्रोमा पाइने पानी र फाइबरले पाचनमा मद्दत गर्छ । यसले खानाको उचित पाचन र पोषक तत्त्वहरूको अवशोषणमा मद्दत गर्छ । फाइबरले कब्जियत रोक्न र पेट सफा राख्न पनि मद्दत गर्छ ।

तौल नियन्त्रणमा रहन्छ – काँक्रोमा क्यालोरी कम हुन्छ र यसको पौष्टिक मूल्य पनि उच्च हुन्छ । त्यसैले यसले तौल घटाउन मद्दत गर्छ ।

मधुमेह रोगीहरूको लागि फाइदाजनक – काँक्रोमा ग्लाइसेमिक इन्डेक्स कम हुन्छ । यसको ग्लाइसेमिक भार पनि कम छ । त्यसैले काँक्रो खाँदा रगतमा चिनीको मात्रा बढ्दैन । यसबाहेक, काँक्रोमा पाइने एन्टिअक्सिडेन्टले मधुमेहबाट हुने जटिलताबाट पनि बचाउँछ ।

मुटुको स्वास्थ्य सुधार गर्छ – काँक्रोमा पोटासियम धेरै र सोडियम कम हुन्छ । त्यसैले रक्तचाप नियन्त्रणमा रहन्छ । यसमा पाइने फाइबर र क्युकरबिटासिन बी ले कोलेस्ट्रोल कम गर्न र धमनीहरूमा बोसो जम्मा हुनबाट रोक्न मद्दत गर्छ । यसले मुटु रोगको जोखिम कम गर्छ ।

क्यान्सरबाट बचाउँछ – काँक्रोमा क्युकरबिटासिन बी (ऋगद्य) नामक यौगिक हुन्छ । यसले कलेजो, स्तन, फोक्सो र प्रोस्टेट क्यान्सरको जोखिम कम गर्छ । यसले क्यान्सर कोषहरूको वृद्धिलाई रोक्न र हटाउन पनि मद्दत गर्न सक्छ । काँक्रोको बोक्रामा क्यान्सरबाट बच्ने तत्त्व पनि पाइन्छ । त्यसैले यसलाई बोक्रा नतासेर खानु बढी फाइदाजनक हुन्छ ।

काँक्रोसँग सम्बन्धित सामान्य प्रश्न र उत्तरहरू

प्रश्न – दैनिक कतिवटा काँक्रो खान सुरक्षित छ ?

उत्तर – दैनिक १ देखि २ वटा मध्यम आकारको काँक्रो खानु सुरक्षित र लाभदायक हुन्छ ।

प्रश्न – के धेरै काँक्रो खाँदा कुनै हानि हुन सक्छ ?

उत्तर – धेरै काँक्रो खाँदा यी साइड इफेक्टहरू हुन सक्छन् । धेरै काँक्रो खाँदा पेटमा ग्यास, दुखाइ वा अपच हुन सक्छ किनभने यसमा फाइबरको मात्रा बढी हुन्छ । काँक्रोमा ९६ प्रतिशत पानी हुन्छ, त्यसैले तपाईंलाई बारम्बार पिसाब फेर्न मन लाग्न सक्छ । काँक्रोमा भिटामिन के प्रशस्त मात्रामा पाइन्छ, यसले रगत जम्ने जोखिम बढाउन सक्छ ।

यदि तपाईं रगत पातलो पार्ने औषधि लिइरहनुभएको छ भने, धेरै काँक्रो नखानुहोस् । काँक्रोमा पोटासियम हुन्छ, धेरै काँक्रो खाँदा प्रिक्लेमिया हुन सक्छ । यदि पहिले नै मिर्गौलाको समस्या छ भने मिर्गौला फेल हुने जोखिम हुन सक्छ । केही मानिसहरूलाई काँक्रोबाट एलर्जी हुन सक्छ, जसले गर्दा चिलाउने, सुन्निने वा सास फेर्न समस्या हुन सक्छ ।

प्रश्न – के मधुमेह रोगीहरूले काँक्रो खान सक्छन् ?

उत्तर – हो, काँक्रोमा कम ग्लाइसेमिक इन्डेक्स हुन्छ, जसले रगतमा चिनीको मात्रा नियन्त्रण गर्न मद्दत गर्छ । त्यसैले, मधुमेह रोगीहरूले काँक्रो खानु पूर्णतया सुरक्षित छ ।

प्रश्न – के काँक्रोको बीउ खानु सुरक्षित छ ?

उत्तर – काँक्रोको बीउ खानु पूर्णतया सुरक्षित छ । यसको बीउ पनि पोषक तत्त्वले भरिपूर्ण हुन्छ र स्वास्थ्यको लागि लाभदायक हुन्छ ।

प्रश्न – काँक्रो खाने सबैभन्दा राम्रो समय कुन हो ?

उत्तर – काँक्रो जुनसुकै समयमा खान सकिन्छ, तर यसलाई दिनको समयमा वा खानासँगै सलादको रूपमा खानु बढी फाइदाजनक हुन्छ ।

प्रश्न – के काँक्रोले तौल नियन्त्रणमा मद्दत गर्छ ?

उत्तर – काँक्रोमा कम क्यालोरी हुन्छ । पानीको मात्रा धेरै छ । यी दुवै कुराले तौल घटाउन मद्दत गर्छ । काँक्रोले भोक नियन्त्रण गर्न पनि मद्दत गर्छ । धेरै खानबाट बचाउँछ ।