पृथ्वीको कोर यसको ऊर्जा स्रोत हो, किनकि यसले चुम्बकीय क्षेत्र सिर्जना गर्दछ जसले जीवनलाई सूर्यको हानिकारक किरणहरूबाट बचाउँछ । भित्री कोर तरल बाहिरी कोर र ग्रहको बाँकी भागबाट अलग रहेर आफ्नो गतिमा घुम्छ । यदि यो घुम्न रोकियो भने पृथ्वी निष्क्रिय हुन सक्छ र मंगल ग्रहजस्तै यसमा पनि जीवन समाप्त हुन सक्छ ।
मंगल ग्रहले आफ्नो चुम्बकीय क्षेत्र अर्बौं वर्ष पहिले गुमाएको थियो । यस अनुसन्धानको नेतृत्व गर्ने प्रोफेसर जोन भिडेलका अनुसार भित्री कोरलाई सामान्यतया बलको आकारको मानिन्छ । वैज्ञानिकहरूको समूहका अनुसार विगत २० वर्षमा पृथ्वीको भित्री भागको आकार परिवर्तन भएको हुनसक्छ । केही स्थानमा १०० मिटर वा बढीले उचाइमा परिवर्तन भएको हुन सक्छ ।
आकारमा यो परिवर्तन भएको हुन सक्छ, जहाँ ठोस भित्री कोरको किनाराले बाहिरी कोरको अत्यन्त तातो तरल धातुलाई छुन्छ । यो अनुसन्धान विज्ञान जर्नल नेचुरल जियोसाइन्समा प्रकाशित भएको छ । वैज्ञानिकहरूले बुझ्न कोशिस गरिरहेका थिए किन भित्री कोर पृथ्वीको परिक्रमा भन्दा ढिलो घुम्न थाल्यो र त्यसपछि सन् २०१० मा फेरि गति भयो ।
ग्रहको सुरक्षा गर्ने चुम्बकीय क्षेत्र र यो कमजोर वा बन्द हुन सक्छ कि भनेर बुझ्नको लागि पृथ्वीको कोरले कसरी काम गर्छ भन्ने कुरा बुझ्न आवश्यक छ । हाम्रो ग्रहको भित्री भाग अझै पनि गहिरो रहस्य बनेको छ । भित्री भाग पृथ्वीको सतहभन्दा करिब चार हजार माइल तल रहेको छ र धेरै प्रयास गर्दा पनि वैज्ञानिकहरू त्यहाँ पुग्न सकेका छैनन् ।
यसको रहस्य बुझ्नको लागि, वैज्ञानिकहरूले भूकम्पबाट सिर्जना भएका तरंगहरू (सकवेभहरू) अध्ययन गर्छन्, जुन ग्रहमा फैलिन्छ । यी तरंगहरूको गति र दिशाले हामीलाई बताउँछ कि तिनीहरू कुन पदार्थबाट गुज्रिएका छन् । यसले भित्री कोरको बारेमा जानकारी प्रदान गर्दछ र हामीलाई हाम्रो गोडामुनि के छ भनेर बुझ्न मद्दत गर्दछ ।
यस नयाँ अनुसन्धानमा सन् १९९१ देखि २०२३ सम्म एउटै ठाउँमा पटकपटक आउने भूकम्पबाट निस्कने भूकम्पीय तरंगको ढाँचा अध्ययन गरिएको छ । यसले समयसँगै भित्री कोर कसरी परिवर्तन हुँदै छ भनेर बुझ्न मद्दत गर्यो । युनिभर्सिटी अफ सदर्न क्यालिफोर्नियाका पृथ्वी वैज्ञानिक प्रोफेसर जोन भिडेलका अनुसार सन् २०१० मा भित्री भागको गति सुस्त भयो ।
उनले आफ्नो अनुसन्धान पुष्टि गर्न थप प्रमाण खोजे । तर उनको टोलीले भित्री कोरको आकारमा परिवर्तन भएको प्रमाण पनि फेला पारेको छ । यो परिवर्तन भित्री र बाहिरी कोरको सीमामा भइरहेको छ, जहाँ भित्री कोर पग्लाइको नजिक छ । तरलता प्रवाह र बाहिरी कोरमा असमान गुरुत्वाकर्षण क्षेत्रहरूको कारण भित्री कोरको आकार परिवर्तन हुन सक्छ ।
फोन : ०८१-५९०५०९, ९८५८०७४२५०
Email : info@satyapati.com, satyanews100@gmail.com
Phone : ९८५८०४००६३,९८५८०४००६४
Email : satyanews100@gmail.com
अध्यक्ष-सम्पादक : काशीराम शर्मा
कार्यकारी निर्देशक : विष्णु सापकोटा
कार्यकारी सम्पादक : शोभा केसी
Copyright © All right reserved to Satyapati.com. Site By: Aarush Creation
Design : Aarush Creation
सत्यपाटी संवाददाता । काठमाडौं