भारत उत्तर प्रदेशको प्रयागराजमा जारी कुम्भ मेलामा भागदौड हुँदा ३० जनाको मृत्यु भएको छ भने ६० जना घाइते भएका छन् । यो दुर्घटना मौनी अमावस्याको दिन भएको हो । महाकुम्भ नगर मेला क्षेत्रका डीआइजी वैभव कृष्णले पत्रकारहरूलाई बताए अनुसार ३० जना मृतकमध्ये २५ जनाको पहिचान भइसकेको छ ।

घाइतेहरूको उपचार भइरहेको छ । प्रयागराज कुम्भ हिन्दूहरूको आस्थाको प्रतीक हो । कुम्भ मेला हरिद्वार, उज्जैन, प्रयागराज र नासिकमा निश्चित अन्तरालमा आयोजना गरिन्छ । लामो समयसम्म चल्ने कुम्भ मेलामा केही दिनहरू विशेष हुन्छन् । यी दिनहरूमा भक्तजनहरूको संख्या करोडौं पुग्छ ।

कुम्भ मेलामा भारत र विदेशबाट करोडौं भक्तजन आउँछन् । प्रशासनले यसपटक ४५ करोड मानिसले प्रयागराजको भ्रमण गर्ने आशा व्यक्त गरेको छ । प्रयागराजमा आयोजना हुने महाकुम्भ मेलामा, संगममा डुब्नु प्रत्येक भक्तको हार्दिक इच्छा हुन्छ । संगमको अर्थ तीन नदीहरू गंगा, यमुना र पौराणिक सरस्वतीको मिलनस्थल हो ।

यस पवित्र स्थानमा स्नान गर्नाले पाप पखालिन्छ र मोक्ष प्राप्त हुन्छ भन्ने विश्वास गरिन्छ । तर कहिलेकाहीँ ठूलो संख्यामा भक्तजनहरूको आगमनले व्यवस्था कायम राख्न कठिनाइ सिर्जना गर्दछ । त्यसपछि सानो गल्ती ठूलो दुर्घटनाको कारण बन्छ । कुम्भ कार्यक्रमको क्रममा पहिले पनि दुर्घटनाहरू भएका छन् ।

इलाहाबाद (प्रयागराज) कुम्भ १९५४

१९५४ कुम्भमेला तत्कालीन इलाहाबाद र आजको प्रयागराजमा आयोजना गरिएको थियो । यो भारत स्वतन्त्रतापछिको पहिलो कुम्भ थियो । ३ फेब्रुअरी १९५४ मा मौनी अमावस्याको अवसरमा संगम किनारमा ठूलो संख्यामा भक्तजनहरू पुगेका थिए । त्यतिबेला हात्तीका कारण भागदौड मच्चिएको थियो ।

यसमा ८०० भन्दा बढी मानिस मारिएका थिए र सयौं घाइते भएका थिए । यस घटनापछि तत्कालीन प्रधानमन्त्री जवाहरलाल नेहरूले राजनीतिज्ञ र विशिष्ट व्यक्तिहरूलाई मेलामा नजान सल्लाह दिएका थिए ।

हरिद्वार कुम्भ १९८६

हरिद्वार कुम्भ १९८६ हरिद्वारमा कुम्भ मेला आयोजना गरिएको थियो । रिपोर्टका अनुसार १४ अप्रिल १९८६ मा उत्तर प्रदेशका तत्कालीन मुख्यमन्त्री अन्य धेरै राज्यका मुख्यमन्त्रीहरू र नेताहरूसँग हरिद्वार गएका थिए ।

सर्वसाधारणलाई किनारमा जानबाट रोक लगाइएको थियो । जसका कारण भीडको चाप बढ्यो । भीड अनियन्त्रित भयो । यस घटनामा करिब ५० जनाको मृत्यु भयो । यसअघि १९२७ र १९५० मा पनि हरिद्वारमा भागदौड भएको थियो ।

उज्जैन सिंहस्थ मेला १९९२

उज्जैनमा सिंहस्थ कुम्भ मेला आयोजना गरिएको थियो । यस समयको भागदौडमा करिब ५० जनाको मृत्यु भएको थियो ।

नासिक कुम्भ २००३

नासिक कुंभ २००३ यस वर्ष कुम्भ मेला नासिकमा आयोजना गरिएको थियो । दैनिक जागरणमा प्रकाशित एक समाचार अनुसार त्यसबेला सन्तहरूले चाँदीको सिक्का लुटेका थिए । त्यो लिन मानिसहरुको भागदौड मच्चियो र करिब ३० जनाको ज्यान गयो । १०० भन्दा बढी व्यक्ति घाइते भए ।

हरिद्वार कुम्भ २०१०

हरिद्वार कुंभ २०१० हरिद्वारमा कुम्भ मेला आयोजना गरिएको थियो । शाही स्नानको दिन साधु र भक्तहरूबीच केही बहस भयो । यसपछि भागदौड मच्चियो । यसमा पाँच जनाको मृत्यु भयो । यो घटनापछि सरकारले मृतकका परिवारलाई प्रतिव्यक्ति ५ लाख रुपैयाँ सहयोग गर्ने घोषणा गरेको थियो ।

इलाहाबाद (प्रयागराज) कुम्भ २०१३

२०१३ कुंभ में भी मची थी भगदड़कुम्भमेला प्रयागराज (तत्कालीन इलाहाबाद) मा आयोजना गरिएको थियो । रेलवे स्टेशनमा भक्तजनहरूको ठूलो भीड थियो । रोयटर्सका अनुसार स्टेशनमा भएको भागदौडमा ३६ जनाको मृत्यु भएको थियो । त्यसमा २९ जना महिला थिए ।

भागदौडको कारण स्पष्ट रूपमा थाहा हुन सकेको छैन । कतिपयका अनुसार प्रहरीले भीडलाई नियन्त्रण गर्ने प्रयास गरेको थियो र त्यसैकारण भागदौड मच्चिएको थियो । कसैले भनेका छन् फुट ओभरब्रिजमा भागदौड मच्चियो र मानिसहरू लड्न थालेका थिए ।