कञ्चनपुर । जिल्लाको बेलौरी नगरपालिकाका प्रत्येक वडामा नमूना घर निर्माण गरी च्याउ उत्पादन गर्न थालिएको छ । नगरपालिकाको कृषि शाखाको अनुदान रकम परिचालन गरी १० वटा वडामा च्याउ घर निर्माण गरिएका हुन् । किसानलाई च्याउ घर निर्माण गर्न आवश्यक पर्ने बाँस, खर, प्लास्टिक, बीउ र पराल खरिदका लागि १० हजार रुपैयाँका दरले अनुदान रकमसमेत वितरण गरिएको छ ।
अनुदान रकम परिचालन गरी किसानले च्याउ उत्पादनको कार्य थालेको कृषि शाखा बेलौरीका प्रमुख रणबहादुर मल्लले बताए । प्रत्येक च्याउ घरमा १०० देखि १५० पोका पराल च्याउ उत्पादनका लागि राखिएका छन् । दशवटै च्याउ घरमा ७०० किलो च्याउको बीउ खपत भएको छ । ‘च्याउ खेती गर्न इच्छुक कृषक समूह र किसानलाई व्यक्तिगतरुपमा च्याउ खेती गर्नका लागि अनुदान रकम दिएका छौँ,’ उनले भने ।
हालसम्म च्याउ खेतीमा संलग्न किसानले चार लाख रुपैयाँ मूल्य बराबरको दुई मेट्रिक टन बढी उत्पादित च्याउ स्थानीय बजारमा बिक्री गरिसकेका छन् । अझै ३० लाख रुपैयाँ बढी मूल्यको १५ मेट्रिक टन च्याउ उत्पादन हुने उनले बताए । छोटो अवधिमै बढी प्रतिफल दिने भएकाले च्याउ खेतीतर्फ किसानको आकर्षण बढेको पाइएको छ । उनले भने, ‘च्याउ घर निर्माण गरेको ४८ दिनमै किसानले गतिलो आम्दानी हात पार्न थालेपछि यस खेतीलाई धेरैले व्यावसायिकरुपमै अगाडि बढाउने सोच अघि सारेका छन् ।’
अनुदान रकम पाएर पहिलोपटक च्याउ खेतीमा संलग्न किसान राधेश्याम चौधरीले बीउ राखेको ३० दिनदेखि नै उत्पादन दिन थालेकाले च्याउ बिक्री गर्न थालेको बताए । हालसम्म स्थानीय बेलौरी बजारमा ७० हजार रुपैयाँ बढीको उत्पादित च्याउ बिक्री गरेको उनले बताए । उनका अनुसार अझै तीन लाख रुपैयाँभन्दा बढीको च्याउ बिक्रीका लागि तयार भएको छ । यहाँका किसानले उत्पादित च्याउ प्रतिकिलो २०० देखि २५० रुपैयाँमा बिक्री गर्दै आएका छन् ।
एनएनएसडब्लुए संस्थाको आर्थिक सहयोग र कृषि शाखाको प्राविधिक सहयोगमा बेलौरी नगरपालिकाको वडा नं ३ र ५ का समूहमा आबद्ध किसान सामूहिकरुपमा २३ वटा च्याउ घर निर्माण गरी च्याउ उत्पादनमा लागेका छन् । च्याउ खेतीबाट प्रत्यक्षरुपमा यहाँका ३ सय भन्दा बढी किसान लाभान्वित भएका छन् । छोटो अवधिमै मनग्य आम्दानी च्याउ खेतीबाट हुन थालेपछि किसानले बेमौसमी समयमा पनि च्याउ खेती गर्नका लागि तालीमको व्यवस्था गरिदिन माग गरेका छन् । रासस