पछिल्लो दशकको तथ्याङ्कले विश्वभर मानसिक स्वास्थ्य समस्याहरूको जोखिम तीव्र रूपमा बढिरहेको देखाउँछ । खासगरी कोरोना महामारीपछि यो जोखिम निकै बढेको छ । प्रतिवेदनले बालबालिका र युवाहरू बढ्दो जोखिममा रहेको पनि देखाउँछ ।

मनोचिकित्सकहरू भन्छन्, ‘महामारीपछि, मानिसहरू चिन्ता र डिप्रेसनजस्ता मानसिक स्वास्थ्य समस्याहरूको जोखिममा रहेको देखिन्छ, त्यसैले सबैले गम्भीर ध्यान दिनु आवश्यक छ ।’ स्वस्थ दिमागबिना स्वस्थ शरीरको कल्पना गर्न सकिँदैन ।

स्वास्थ्य विज्ञहरू भन्छन्, ‘मानसिक स्वास्थ्य सुधारका लागि स्वस्थ दिनचर्या कायम गर्ने, खानपानको सल्लाह दिइएको छ ।’ खानपानले मानसिक स्वास्थ्यमा विशेष प्रभाव पार्ने विज्ञहरुले बताएका छन् ।

यदि यसलाई सुधार गर्न सकिन्छ भने, चिन्ता र तनाव जस्ता विकारहरूको जोखिम धेरै कम गर्न सकिन्छ । कतिपय कुराले पनि यस्ता समस्या बढाएको पाइएको छ । राम्रो मानसिक स्वास्थ्य कायम राख्नका लागि अनुसन्धानकर्ताहरूले के कस्ता कुराहरू लाभदायक छन् भनेर पत्ता लगाउनुहोस् ।

अनाजको सेवन – आहारमा अनाजको मात्रा बढाउनु मानसिक र शारीरिक दुवै स्वास्थ्यका लागि फाइदाजनक रहेको स्वास्थ्य विज्ञहरुले बताएका छन् । सिमी, सोया, ओट्स जस्ता चीजहरू राम्रो स्वास्थ्य कायम राख्न धेरै सहयोगी हुन सक्छन् ।

सम्पूर्ण अन्नको रूपमा वर्गीकृत खाद्य पदार्थहरूमा जटिल कार्बोहाइड्रेटहरू हुन्छन्, जसले बिस्तारै ग्लुकोज उत्पादन गर्दछ, जसले शरीरलाई दिगो ऊर्जा प्रदान गर्दछ र मानसिक र शारीरिक दुवै फाइदाहरू हुन सक्छ ।

एभोकाडोका फाइदाहरू – एभोकाडो विभिन्न भिटामिन र आवश्यक पोषक तत्वहरूले भरिपूर्ण मानिन्छ जसले शारीरिक र मानसिक स्वास्थ्य दुवैलाई फाइदा पुर्याउँछ ।

यस फलमा पाइने ल्युटिनले मस्तिष्कको कार्यलाई सन्तुलनमा राख्न र न्यूरोलोजिकल जोखिम कम गर्नका लागि फाइदाजनक रहेको अध्ययनले देखाएको छ । स्ट्रोकको जोखिमबाट बचाउनुका साथै स्मरणशक्ति र एकाग्रता बढाउन पनि फाइदाजनक हुन्छ . ।

तपाईंको आहारमा पालक समावेश गर्नुहोस् – पालक र अन्य पातदार सागहरूले तपाईंको मस्तिष्कलाई आवश्यक मात्रामा फोलिक एसिड प्रदान गर्दछ, जुन राम्रो मानसिक स्वास्थ्य कायम राख्न आवश्यक छ ।

केही अध्ययनहरूले पत्ता लगाएका छन् कि पालकको सेवनले चिन्ता र डिप्रेसनका लक्षणहरू कम गर्न पनि फाइदाजनक हुन्छ । अनिद्राको जोखिम कम गर्न र वृद्धवृद्धालाई डिमेन्सियाबाट बचाउन पनि पालकको सेवन लाभदायक हुन्छ ।

जैतुनको तेलको प्रयोग – जैतुनको तेललाई खाना पकाउने तेलको रूपमा प्रयोग गर्दा मुटुलाई स्वस्थ राख्ने मात्र होइन, मानसिक स्वास्थ्यमा पनि फाइदा पुग्ने गरेको पाइएको छ ।

यो तेलमा पोलिफेनोल हुन्छ, जसले अल्जाइमर रोगसँग सम्बन्धित प्रोटिनको प्रभावलाई कम गर्न मद्दत गर्छ । यो सिक्ने र स्मरणशक्ति सुधार गर्न पनि उपयोगी छ । मानसिक स्वास्थ्य राम्रो राख्नुका साथै जैतुनको तेलको सेवनले कोलेस्ट्रोल घटाउन पनि फाइदाजनक हुन्छ ।

अन्तमा, आफ्नो आहारमा पौष्टिक र सन्तुलित भोजन समावेश गर्नाले तपाईको मानसिक स्वास्थ्य र कल्याणमा ठूलो प्रभाव पार्न सक्छ ।

अत्यावश्यक भिटामिन र खनिजहरूमा धनी विभिन्न प्रकारका खानेकुराहरू, जस्तै ओमेगा–३ फ्याटी एसिड, बी–भिटामिन र म्याग्नेसियमले तपाईंको मुड सुधार गर्न, तनाव कम गर्न र संज्ञानात्मक कार्य बढाउन मद्दत गर्न सक्छ ।

स्मार्ट खाना छनोट गरेर र सही पोषक तत्वहरूले तपाईंको शरीरलाई पोषण दिएर, तपाईं स्वस्थ र आनन्दित मनको अवस्थातर्फ एक कदम चाल्न सक्नुहुन्छ ।