सोमबारको दिन हिन्दू धर्म परम्पराअनुसार भगवान शिवका लागि समर्पित छ । मानिन्छ कि शिवजीको भक्तिका लागि हर समय नै शुभ मानिन्छ ।
पवित्र मनले पूजा गरेमा शिव आफ्नो भक्तसँग प्रसन्न हुन्छन् । सोमबारको दिन राखिने ब्रतलाई सोमेश्वर व्रतको नामले जानिन्छ । यसको आफ्नो धार्मिक महत्व हुन्छ । यसदिन चन्द्रमाको पूजा पनि गरिन्छ ।
संहारका पनि देवताः
जहाँ एकतर्फ भगवान शिवलाई भोले नाथ भनिन्छ र संसारको रक्षक भनिन्छ । त्यही उनलाई संहारको देवता पनि मानिन्छ । भगवान शिव सौम्य आकृति एवं रौद्ररूप दुइटैका लागि विख्यात छन् ।
अन्य देवहरुभन्दा शिवलाइ भिन्न मानिएको छ । सृष्टिको उत्पत्ति, स्थिति एवं संहारको अधिपति शिव नै हुन् । त्रिदेवमा भगवान शिव संहारको देवता मानिएको छ । शिव अनादि तथा सृष्टि प्रक्रियाको आदि स्रोत हुन् ।
उनको काल र महाकाल स्वरूप नै ज्योतिषशास्त्रको आधार हो । शिवको अर्थ यद्यपि कल्याणकारी मानिएको छ, तर उनले हमेशा लय एवं प्रलय दुइटैलाई आफ्नो अधीनमा राखेका छन् ।
शिवको नामको प्रभावः
सोमवारको दिन शिवजीको पूजा गर्दा उनको निम्न लिखित नामहरुको स्मरण गर्दा सांसारिक कष्ट र मानसिक तनावबाट मुक्ति मिल्छ । यि नामहरु यस प्रकार छन् ।
ऊं अघोराय नमः
ऊं शर्वाय नमः
ऊं विरूपाक्षाय नमः
ऊं विश्वरूपिणे नमः
ऊं त्र्यम्बकाय नमः
ऊं कपर्दिने नमः
ऊं भैरवाय नमः
ऊं शूलपाणये नमः
ऊं ईशानाय नमः
ऊं महेश्वराय नमः
शिव पूजा विधि
सोमवार शिव पूजनका लागि प्रातः स्नान आदि नित्य कर्म बाट निवृत्त भएर पवित्र हुनुहोस् । त्यसपश्चात घरको मंदिर या कुनै शिव मन्दिर गएर भगवान शिवको साथ माता पार्वती र नन्दीलाई गंगाजल या पवित्र जल अर्पित गरौँ ।
जल अर्पित गरे पश्चात शिवलिंगमा चन्दन, चामल, बेलपत्र, सेतो फूल र धतुरो चढाउ। पूजा सम्पन्न गर्नका लागि भगवान शिवलाई घीउ, शक्करको भोग लगाउ र धूप, दीपले आरती गरौँ ।
मन्त्र
ऊं नमः शिवाय,
नमः शिवाय शुभं शुभं कुरू कुरू शिवाय नमः
ऊं नमो नीलकण्ठाय
ऊं पार्वतीपतये नमः
ऊं पशुपतये नमः
सत्यपाटी संवाददाता । काठमाडौं