सूचनाको शक्ति - The Power Of Information

        

चामलको मूल्य १८ सय, ढुवानी भाडा २५ सय !

सदरमुकाम दुनैमा २५ केजीको चामलको मूल्य एक हजार ८०० पर्छ । यही चामल उपल्लो डोल्पामा पुर्याउँदा दुई हजार ५०० पर्छ । एक क्विन्टल ढुवानी गर्दा १० हजार खर्च गर्नुपर्छ । उपल्लो डोल्पामा सामान ढुवानी गर्दा सर्वसाधारण सास्ती खेप्दै आएका छन् ।

उपल्लो डोल्पामा रहेका तीन पालिकामा भौतिक संरचना निर्माणदेखि विकास निर्माण सबै काम गर्दा सामानको मूल्यभन्दा ढुवानीको मूल्य बढी पर्दा समस्या हुने गरेको शे–फोक्सुण्डो गाउँपालिकाका अध्यक्ष धावा सम्डुक गुरुङले बताए ।

छार्काताङसुङ, डोल्पोबुद्ध गाउँपालिकामा ढुवानी गर्दा हप्ता दिन लाग्छ । डोल्पाको सदरमुकाम दुनैबाट उपल्लो डोल्पामा ढुवानी गरी ल्याएको सामग्री बिच बाटोमै फुट्ने समस्या हुने गरेको छ । साँघुरो बाटोमा खच्चड, चौँरीमा ढुवानी गरेर ल्याएको सामग्रीको मूल्य समेत आकाशिने गरेको छ ।

ढुवानीको रकम मात्र धेरै खर्चिनु पर्ने भएकाले तोकिएको मापदण्डमा विकास निर्माणका काम गर्न यहाँ समस्या हुने गरेको जनप्रतिनिधि बताउँछन् । ‘पाइप ढुवानीमा एक भारीको मूल्य हुन्छ भने अन्य सामग्री ढुवानी गर्दा प्रति केजी १०० रुपैयाँ दिनुपर्छ,’ उनले भने, ‘यसका कारण सामानको मूल्य भन्दा ढुवानी भाडा बढी पर्न जान्छ ।’

खच्चड तथा चौँरीमा ढुवानी हुन नसकेका सामग्रीहरु हेलिकोप्टरको माध्यमबाट समेत ढुवानी गर्नुपर्ने हुन्छ, यो हिसाबले खर्च नै पुग्दैन डोल्पोबुद्ध गाउँपालिकाका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत पुरुषोत्तम देवकोटा बताउँछन् । ‘गाउँपालिकाका सबै ठाउँमा जान र आउन मात्र दुई हप्ताभन्दा बढी लाग्छ,’ उनी भन्छन्, ‘छरिएर रहेका बस्ती भएकै कारण विकास गर्न समेत मुस्किल छ ।’

सबै निर्माणका सामग्री देखि खाद्यान्नका सामग्री समेत दुनैबाट नै ल्याउनु पर्दा भारी महँगो हुने गरेको देवकोटाले बताए । वर्षमा एक मात्र बाली पाक्ने यहाँ आयमित वस्तुले मात्र जीवन व्यवहार चलाउनु परेको उनी बताउँछन् । सीमित स्रोत र साधनबीच पालिकाभित्र अहिले सडक, खानेपानी, सिँचाइ र जडिबुटीका काम चलिरहेका छन् ।

उपल्लो डोल्पाका कुरा कसैले नसुनेको डोल्पो बुद्ध गाउँपालिकाका अध्यक्ष कार्मा छोइवेल गुरुङले बताए । आन्तरिक आम्दानी शुन्य रहेको उपल्लो डोल्पामा अनुदानको रकमका भरमा सबै काम हुँदै आएको छ । अहिले दुनै देखि लासिक्यापसम्मको सडक ट्रयाक खोलेमा मात्र उपल्लो डोल्पाका लागि केही राहत पुग्ने उनको भनाइ छ ।

सदरमुकाम दुनैमा रहेको भेरी नदीमा पुल निर्माणको काम समेत शुरु भएको छैन । भौतिक पूवर्धार कार्यालय डोल्पाका प्रमुख नविन थापाका अनुसार पुल निर्माण गर्ने की बेलिब्रिज निर्माण गर्ने भन्नेमा छलफल चलिरहेको छ । साउनको अन्तिमसम्म दुईमध्ये एकको काम हुने उनले दाबी गरेका छन् ।

प्रकाशित मिति : १६ असार २०८०, शनिबार १९:३७