तामाका भाँडालाई टिलिक्क टल्काउने यस्ता छन् उपाय
सामान्यतया हाम्रो भान्सामा धेरै प्रकारका भाँडाहरू प्रयोग गरिन्छ । जसमा स्टिल, आल्मुनियम, गिलास, पीतल लगायतका भाँडाहरू समावेश हुन्छन् । भान्साकोठामा स्टिल र स्टेनलेस स्टिलका भाँडाहरू बढी प्रयोग गरिन्छ । तर, तपाईंले हरेक घरमा तामाका भाँडाहरू पक्कै देख्नुहुन्छ ।
पहिलेका जमानामा तामाका भाँडाहरू बढी प्रयोग गरिन्थ्यो । तामाको थालमा पनि खाना खुवाइन्थ्यो । खाइन्थ्यो । गाउँमा अहिले पनि तामाका भाँडाहरू प्रयोग गरिन्छ । तामाको भाँडालाई मानव शरीरका लागि फाइदाजनक मानिन्छ ।
तामाको भाँडोमा राखिएको पानी पिउनुका फाइदाहरू तपाईंलाई थाहा नै होला । साथै तामाको भाँडोमा राखेर खानेकुरा खाँदा शरीरका रोगहरू हट्छन् भनिन्छ । तर, तामाका भाँडाहरू सावधानीपूर्वक राख्नुपर्छ, अन्यथा तिनीहरू कालो हुन थाल्छन् ।
समय बित्दै जाँदा तामाको भाँडाको रङ पनि परिवर्तन भएर कालो देखिन थाल्छ । यी भाँडाहरू पुरानो हुँदै गएपछि सधैं सफा र टिलिक्क टल्केका हुँदैनन् । त्यसैले सफा गरेर लामो समयसम्म नयाँ जस्तै राख्न सकिन्छ ।
पाकेको इमली तामाका भाँडाहरू सफा गर्नको लागि सबैभन्दा प्रभावकारी हुन्छ । सबैभन्दा पहिले एक कप पानीमा इमलीलाई आधा घण्टा भिजाउनुहोस् । अलिकति पग्लिएपछि त्यसलाई पानीमा नै घोल्नुहोस् ।
अब यो इमलीको पानी भाँडा सफा गर्ने जाली वा मसकोले भाँडोको वरिपरि लगाउनुहोस् र दुई मिनेटको लागि छोड्नुहोस् । अब यसलाई जालीले राम्ररी लगाउनुहोस् । जहाँ भाँडो बढी फोहोर देखिन्छ, त्यहाँ इमलीको पानी लगाउनुहोस् । त्यसपछि सफा गर्नुहोस् । तामाको भाँडो इमलीको पानीले चम्किन्छ ।
सेतो सिरका फोहोर तामाका भाँडाहरू सफा गर्न प्रयोग गर्न सकिन्छ । पानीमा सेतो सिरका थप्नुहोस् र यसलाई धेरै घण्टाको लागि उमाल्नुहोस् । त्यसपछि यसलाई साबुन र पानीले धुनुहोस् । भाँडा बिल्कुल सफा र चम्किलो हुनेछ ।
नुन र सिरकाको घोलले तामाका भाँडाहरू सफा गरे पनि तिनीहरू चम्कन थाल्छन् । यसका लागि बराबर मात्रामा भेनेगर र नुन मिसाएर घोल तयार गर्नुहोस् । नुन र भेनेगरको घोललाई भाँडाहरूमा राम्ररी रगाउनुहोस्, जबसम्म त्यसबाट चिपचिपापन हट्दैन ।
तपाईं तामाका भाँडाहरूलाई पीठो, सिरका र नुनले पनि पालिस गर्न सक्नुहुन्छ । यसका लागि पहिले नुन र सिरका मिलाउनुहोस् । अब यस मिश्रणमा पीठो मिसाएर पेस्ट बनाउनुहोस् । त्यसपछि यो पेस्टलाई भाँडोमा रगडेर केही समय छोड्नुहोस् । अब यी भाँडाहरूलाई मनतातो पानीले धुनुहोस् ।
कागती भाँडा सफा गर्न पनि प्रयोग गर्न सकिन्छ । यसका लागि तामाको भाँडोमा कागतीको टुक्रा रगडेर सफा पानीले धुनुहोस् । तामाका भाँडाहरू चम्कन थाल्छन् ।
तामाका भाँडाहरू नुन र कागती पानीले पनि धुन सकिन्छ । यसका लागि आधा काटेको कागतीमा नुन लगाएर तामाको भाँडोमा रगड्नुहोस् । वा नुन र कागतीको रस मिसाएर तामाको भाँडोमा पेस्टको रूपमा लगाउनुहोस् र त्यसपछि यो भाँडोलाई मनतातो पानीले सफा गर्नुहोस् ।
तामाका भाँडाहरू सफा गर्ने अर्को तरिका भनेको तामाका भाँडाहरू साबुन पानीमा रातभर भिजाएर बिहान राम्ररी सफा गर्नु हो । तपाईंको भाँडाहरू पहिले जस्तै नयाँ देखिनेछन् ।
नुन र बेकिंग सोडा पनि तामाको भाँडा सफा गर्न प्रभावकारी साबित हुन्छ । नुन र बेकिंग सोडा मिसाएर तामाका भाँडाहरू सफा गर्नाले भाँडाहरू चम्किन्छन् । तपाईं तामाका भाँडाहरू बेकिंग सोडाले मात्र सफा गर्न सक्नुहुन्छ ।
सत्यपाटी संवाददाता । काठमाडौं