चिकित्सकको सल्लाहविना खानुहुँदैन भिटामिन सप्लिमेन्ट
शरीरमा पोषक तत्त्वको कमी नहोस् भन्दै कतिपयले विभिन्न किसिमका भिटामिन सप्लिमेन्ट (चक्की) खाने गरेको पाइन्छ । धेरैले मल्टी भिटामिन, भिटामिन बी, के, डी, बी १२, बायोटिन, जिंक, म्याग्नेसियम र आइरन सप्लिमेन्ट लिन्छन् ।
भिटामिन सप्लिमेन्ट शरीरमा कुनै पनि पोषक तत्त्वको कमी पूर्ति गर्छ र स्वास्थ्य समस्या पनि समाधान गर्छ । तर धेरैलाई यस्ता सप्लिमेन्टको ‘ओभरडोज’ लिनु स्वास्थ्यको लागि हानिकारक हुन्छ भन्ने कुरा थाहा नभएको पनि हुन सक्छ ।
क्याल्सियमको मात्रा बढी भएकाले भिटामिन डीको अत्यधिक मात्रा मिर्गौलाका लागि हानिकारक हुन्छ । त्यसैले चिकित्सकको सल्लाहविनै लिएका यस्ता भिटामिनले शरीरमा नकारात्मक असर पुर्याउन सक्छ ।
त्यसैले प्रयोग गर्नुअघि पोषणविद् तथा चिकित्सकको सल्लाह लिनुपर्छ । पौष्टिक पूरकहरूले मिर्गौला, आँखा, मस्तिष्क र छाला जस्ता अत्यावश्यक अंगहरूलाई हानि पुर्याउन सक्छ । भिटामिन सीको अधिक सेवनले एसिडिटी र ग्यास्ट्राइटिस निम्त्याउन सक्छ ।
जिंक, सेलेनियम र म्याग्नेसियमको अत्यधिक सेवनले पनि मृगौलामा हानि पुर्याउन सक्छ । यसबाहेक क्याल्सियमको अत्यधिक सेवनले पनि मृगौलामा पत्थरी हुन सक्छ । यसरी भिटामिन सप्लिमेन्ट स्वास्थ्यका लागि लाभदायक हुनुको साटो हानिकारक पनि हुन सक्छ । त्यसैले ताजा फलफूल र तरकारीहरूसँग सन्तुलित आहारले पोषणको आवश्यकता परापूर्ति गर्न सकिन्छ ।
भिटामिन डी सप्लिमेन्ट शरीरको आवश्यकताका आधारमा हेरेर मात्रै दिनु पर्छ । शरीरमा आइरनको कमी हुँदा वा गर्भावस्थामा आइरन खाली पेटमा लिनुपर्छ तर खाली पेटमा वा सहन नसकेमा खानासँगै लिन सकिन्छ । अन्य भिटामिन पनि शरिरको आवश्यक परीक्षण पनि चिकित्सकको सल्लाह बमोजिम मात्रै खान सकिन्छ ।
सत्यपाटी संवाददाता । काठमाडौं