हरेक अभिभावक आफ्नो छोराछोरी प्रतिभाशाली होस् भन्ने चाहन्छन् । बुद्धिमान हुनुहोस् । तार्किक हुनुहोस् । हरेक किसिमको गुणले भरिपूर्ण हुनुहोस् । भनिन्छ बालबालिका कच्चा माटो हुन् । हामी तिनीहरूलाई हामी जस्तै देखिने परिवर्तन गर्न सक्छौं ।

तसर्थ, यसको मुख्य जिम्मेवारी वा दायित्व अभिभावकको हो । आमाबाबुले आफ्ना छोराछोरीलाई सही मार्गमा डोर्‍याउन सक्छन् । हामी विश्वका महान् व्यक्तिहरूको उदाहरण दिन्छौं र हाम्रा बच्चाहरूलाई भन्छौं, ‘तिमी आइन्स्टाइन जस्तो हुनुपर्छ । तपाई मार्क जुकरबर्ग जस्तै बन्नुपर्छ ।’

आधुनिक विज्ञान हामीसँग भए पनि यसले हाम्रो जीवनको गुणस्तर सुधार्न मात्र नभई हाम्रो बुद्धि र विवेकलाई परिवर्तन गर्नमा पनि महत्वपूर्ण भूमिका खेल्छ । तर आधुनिक विज्ञानको कुरा गर्दा हामीले प्रकृति र हाम्रो जीवनशैलीलाई बिर्सनुहुँदैन ।

किनभने हाम्रो जीवनशैली, खानपान र प्राकृतिक वातावरणले हाम्रो भ्रुणमा रहेको बच्चा भविष्यमा कस्तो हुनेछ भन्ने निर्धारण गर्छ । र यदि यी कुराहरू पालना गरियो भने, सुन्दर र तेज बच्चा जन्माउन कुनै समस्या छैन । तर त्यसका लागि के खाने र के गर्ने भन्ने जान्न जरुरी छ । यसका लागि यी उपायहरू अपनाउनुहोस् । यदि तपाईंले यसो गर्नुभयो भने पनि, तपाईंले आफ्नो गर्भबाट बच्चा जन्माउन सक्नुहुन्छ ।

घाममा बस्नुहोस् – सबैलाई थाहा छ, भिटामिन डीको सबैभन्दा राम्रो स्रोत सूर्यको किरण हो । भिटामिन डीको सेवनले हड्डी बलियो बनाउन मद्दत गर्छ । तर, यसको कमीका कारण भ्रूणमा मस्तिष्कको काममा समस्या हुने सम्भावना धेरै हुन्छ, त्यसैले गर्भवती महिलाका लागि भिटामिन डीको सेवन निकै महत्वपूर्ण मानिन्छ ।

हालै गरिएको एउटा नयाँ अध्ययनले पनि यसको कमीका कारण भ्रुणमा मस्तिष्कको काम नलाग्ने समस्या बढी हुने देखाएको छ । तसर्थ, गर्भावस्थामा सही र पौष्टिक खानेकुरा खानुका साथै शरीरलाई भिटामिन डी पर्याप्त मात्रामा चाहिन्छ । यसका लागि दिनमा कम्तीमा २० मिनेट घाममा हिड्नु राम्रो हुन्छ ।

फोलिक एसिडको सेवन – गर्भावस्थामा फोलिक एसिड धेरै महत्त्वपूर्ण हुन्छ । तसर्थ, डाक्टरहरूले गर्भधारण हुनुभन्दा करिब चार हप्ता अघिदेखि फोलिक एसिड लिने सल्लाह दिन्छन् । यसको सेवनले शरीरमा रगतको मात्रा बढाउँछ र जन्मको समयमा जन्मजात दोष, मस्तिष्क विकार र मेरुदण्डको समस्याबाट पनि बचाउँछ ।

सक्रिय हुनु – गर्भवती महिलाले गर्भावस्थाको समयमा सक्रिय रहँदा बच्चामा सकारात्मक प्रभाव पर्छ । यसले गर्भमा रहेको शिशुको रक्तसञ्चारलाई प्रभावकारी बनाएर सम्पूर्ण शरीरलाई स्वस्थ राख्न मद्दत गर्छ । त्यतिमात्र होइन, गर्भमा रहेको शिशुको मस्तिष्कमा रगत र अक्सिजनको मात्रा पर्याप्त भएमा यसले मस्तिष्कलाई तीखो बनाउन पनि मद्दत गर्छ ।

ओमेगा–३ फ्याटी एसिड – ओमेगा–३ फ्याटी एसिड मस्तिष्कको विकासका लागि पनि आवश्यक हुन्छ । जबकि यसको कमीले भविष्यमा गर्भमा रहेको बच्चामा मादक पदार्थ सम्बन्धी समस्या र दृष्टिदोष निम्त्याउन सक्छ ।

आइरन – शरीरमा आइरनको कमीले एनिमिया हुन सक्छ । त्यस्तै, मस्तिष्कमा अक्सिजनको कमी हुन सक्छ । जसका कारण गर्भमा रहेको शिशुको मस्तिष्कको विकास राम्रोसँग हुन नसके विभिन्न समस्या निम्त्याउन सक्छ ।

प्रोटिन – शरीरमा कोशिकाको वृद्धि र विकासका लागि पर्याप्त मात्रामा प्रोटिन हुनु आवश्यक हुन्छ । र, शरीरमा प्रोटिनको कमी हुन नदिन प्रोटिनयुक्त खानेकुरा खानुपर्छ । गर्भवती महिलाले दिनमा कम्तिमा १० ग्राम प्रोटिन उपभोग गर्नुपर्छ, किनकि पर्याप्त मात्रामा प्रोटिनको सेवनले शरीरको समग्र विकासमा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छ ।

बच्चासँग अन्तरक्रिया – गर्भावस्थाको करिब १६ हप्ता पछि, गर्भमा रहेको बच्चाले बाहिरी गतिविधि राम्ररी सुन्न सक्छ । करिब दस हप्तापछि, गर्भमा रहेको बच्चाले तपाईंको आवाज चिन्न थाल्छ । तसर्थ, गर्भमा रहेको बच्चासँग गहिरो सम्बन्ध कायम राख्नको लागि, उनीहरूसँग धेरैभन्दा धेरै कुराकानी गर्न आवश्यक छ ।

किनभने गर्भमा रहेको बच्चासँग जति धेरै कुराकानी गर्न सकिन्छ, आमा र बच्चाबीचको सम्बन्ध त्यति नै गहिरो हुँदै जान्छ । त्यति मात्र होइन, गर्भमा रहेको बच्चालाई उज्ज्वल भविष्य प्रदान गर्दै यसतर्फ ध्यान दिनु प्रत्येक अभिभावकको कर्तव्य र दायित्व पनि हो ।