भारतले फेरि घोषित नाकाबन्दी थालेको छ । सडक यातायातको माध्यमबाट हुने व्यापारका लागि नेपाल र भारत दुवैतर्फ एकीकृत भन्सार जाँच चौकी (आइसीपी) सञ्चालनमा आएको रक्सौल नाकाबाट सामान ढुवानी रोकेर नेपाली नागरिकलाई दुख दिन खोजेको छ ।

यो नेपालको सबैभन्दा ठूलो आयात गर्ने नाका हो । रेल लिंक समेत जोडिएको सिर्सिया सुख्खा बन्दरगाह २०६१ सालदेखि नै सञ्चालनमा छ । औद्योगिक कच्चा पदार्थ आइरन ओर, सिमेन्ट, कोइला, जिप्सम, स्लेग रक्सौलसम्म रेलमा र त्यसपछि ट्रकबाट वीरगञ्ज–रक्सौल नाका हुँदै नेपाल ल्याउने गरिएको छ ।

साल्ट ट्रेडिङले नुन र मल पनि यसैगरी ल्याउँछ । केही मात्रामा पेट्रोलियम पदार्थ पनि पुरानो भन्सार नाका अर्थात मितेरी पुल, शंकराचार्य गेट हुँदै ल्याइन्छ । तर १ जुलाई २०२२ देखि रक्सौल भन्सारले त्यसमा रोक लगाउने भएको छ । यसले नेपालमा ठूलो असर गर्नेछ ।

रक्सौल ल्याण्ड कस्टम (एलसीएस) को डेपुटी कमीसनर पिंकी कुमारीले सूचना जारी गर्दै त्यस्तो जानकारी गराएकी हुन् । उनले जारी गरेको सूचनामा १ जुलाईदेखि रक्सौलस्थित रेल्वे साइडिङमा आउने सामान रक्सौल बोर्डर (मितेरी पुल) मार्फत नेपाल निर्यातमा रोक लगाउने उल्लेख छ ।

अबदेखि रक्सौलको मुख्य बजारबाट आइसीपी रक्सौल हुँदै नेपाल लैजानुपर्ने उनको भनाइ छ । त्यसका लागि पनि राति ९ बजेदेखि १२ बजेसम्मको समय तोकिएको छ । रक्सौलबाट निकासीका लागि पठाइएका सामानहरू र इन्डियन आयल कर्पोरेशनका तेल भरेर आएका ट्याङ्करहरु समेत सोही मार्ग हुँदै लैजानुपर्ने उल्लेख छ ।

१ जुलाईपछि ढुवानी बिलहरू एलसीएस पोर्ट कोड अन्तर्गत दर्ता नगरिने अर्थात जाँचपास नगर्ने पनि डेपुटी कमीसनर पिंकी कुमारीले जारी गरेको सूचनामा उल्लेख छ । वर्षौंदेखि रक्सौलको रेल्वे साइडिङमा नै धुलोजन्य औद्योगिक कच्चा पदार्थ आयात भइरहेको थियो ।

रक्सौल ल्याण्ड कस्टम र बीरगन्ज भन्सार कार्यालय मार्फत जाँचपास भई सोही रुट भएर ढुवानी हुँदै वीरगञ्ज ल्याइन्थ्यो र देशका विभिन्न स्थानमा पठाउने गरिएको थियो । अबदेखि धुलोजन्य पदार्थको ढुवानी र भन्सार जाँचपास रक्सौल लक्ष्मीपुर र श्रीसियाको एकीकृत जाँच चौकी (आइसीपी) मार्फत मात्र गर्न पाइने भएको छ ।

बीरगन्जका उद्योगी एवं आयातकर्ताले भने भारतीय पक्षले आवश्यक पूर्वाधार नै नबनाई एकतर्फी ढंगले निर्णय लादन खोजेको बताएका छन् । रक्सौल रेल्वे साइडिङदेखि रक्सौलको लक्ष्मीपुर एकीकृत जाँचचौकी (आइसीपी) सम्मको सडकको अवस्था हेर्दा ढुवानी गर्न असहज रहेको उनीहरुको गुनासो छ ।

उनीहरुले बीरगन्ज उद्योग वाणिज्य संघमा मंगलबार पत्रकार सम्मेलन आयोजना गरेर एलसीएसको निर्णयले आफूहरु मर्कामा पर्ने बताए । रक्सौल हुँदै दैनिक ३०० देखि ४०० ट्रक टिपरले धुलोजन्य औद्योगिक कच्चा पदार्थ आयात हुने गरेको छ ।