काठमाडौं । सत्तारूढ नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा)को मंगलबार छुट्टाछुट्टै स्थानमा बसेको दुई समूहको केन्द्रीय कमिटी बैठकले गरेको फरक फरक निर्णयसँगै पार्टी विभाजन भएको छ । तर दुवै पक्षले पार्टी विभाजनको औपचारिक घोषणा भने गर्न सकेका छैनन् । दुवै पक्षको गतिविधिका कारण पार्टी स्पष्टरूपमा विभाजन भएको छ ।

प्रधानमन्त्री निवास बालुवाटारमा प्रधानमन्त्री एवं नेकपा अध्यक्ष केपी शर्मा ओली समूहको र बबरमहलमा नेकपा अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल तथा नेता माधवकुमार नेपाल समूहको केन्द्रीय कमिटी बैठक बस्यो । दुवै समूहले आफ्नो समूहलाई आधिकारिक नेकपा बताउँदै एकले अर्काको आलोचना एवं विरोध गर्नुका साथै विभिन्न निर्णय गरेका छन् ।

सोमबार एकै दिन ओली र दाहाल–नेपाल समूहले संसदीय दलको बैठक गरेका थिए । ओली र दाहाल–नेपाल समूह दुई समूहमा विभाजित भएसँगै नेकपाका नेताहरू पनि दुई समूहमा विभाजित भएका छन् । यद्यपि केही नेताहरु अझै पनि कुनै समूहमा सहभागी नभई तटस्थ रहेका छन् ।

ओली समूहको महाधिवेशन २०७८ मंसिरमा

प्रधानमन्त्री निवास बालुवाटारमा बसेको ओली समूहको बैठकले पार्टीको महाधिवेशन २–७ मंसिर २०७८ मा गर्ने निर्णय गरेको छ । साथै सो बैठकले ११ सय ९९ सदस्यीय महाधिवेशन आयोजक कमिटीसमेत घोषणा गरेको छ । ओली समूहको बैठकले ४४६ सदस्यीय केन्द्रीय कमिटीमा ५५६ जना नयाँ सदस्य थपेर ११ सय ९९ सदस्यीय महाधिवेशन आयोजक कमिटी घोषणा गरेको हो ।

१९७ जना सदस्यपछि थपिने नवनियुक्त प्रवक्ता एवं स्थायी कमिटी सदस्य प्रदीप ज्ञवालीले बताए । ९ पुस (बिहीबार) पुनः केन्द्रीय कमिटी बैठक बस्ने निर्णय भएको परराष्ट्र मन्त्रीसमेत रहेका प्रवक्ता ज्ञवालीले बताए । ओली समूहको बैठकले नेकपाका प्रवक्ता नारायणकाजी श्रेष्ठलाई जिम्मेवारीबाट हटाउने निर्णय गर्दै प्रवक्ताको जिम्मेवारी ज्ञवालीलाई दिने निर्णय गरेको हो ।

नवनियुक्त प्रवक्ता ज्ञवालीले आफ्नो व्यक्तिगत विचार मात्रै पत्रकारका माझमा राख्ने गरेकाले श्रेष्ठलाई हटाउने निर्णय भएको बताए । ‘पार्टीको कुराभन्दा पनि व्यक्तिगत कुरा गरेकाले जिम्मेवारी हेरफेर गरिएको हो । प्रवक्ताको जिम्मेवारी मलाई दिइएको छ,’ ज्ञवालीले भने । ओली समूहको केन्द्रीय कमिटी बैठकमा दाहाल र नेपाललाई अनुशासनको कारबाही गर्नुपर्ने माग सदस्यहरूले गरेका छन् । तर प्रधानमन्त्री ओलीले कसैलाई पनि कारबाही नगर्ने र सिंगो पार्टीलाई निर्वाचनमा केन्द्रित गर्ने बताए ।

‘ओलीलाई कसैले हटाउन सक्दैन’

प्रवक्ता ज्ञवालीले प्रधानमन्त्री ओलीले संविधानअनुसार नै संसद् विघटन गर्ने प्रस्ताव गरेको बताए । काम गर्न नपाएपछि ताजा जनमतमा जानुपरेको उनले बताए । दृष्टिदोष भएकाले मात्रै संविधानविपरीत भएको तर्क गर्ने उनले दाबी गरेका छन् । प्रधानमन्त्री ओलीलाई पार्टी अध्यक्षबाट कसैले हटाउन नसक्ने बताउँदै उनले नेकपा किचलोमा विदेशीको हात नभएको दाबी गरेका छन् । ‘आफ्नो थैली बलियो नबनाउने अनि अरूलाई दोष दिने ?’ ज्ञवालीले प्रश्न गरे । बैठकपछि ओली समूह पार्टी आधिकारिताका लागि निर्वाचन आयोगमा पुगेर बैठकका निर्णयसहित निवेदन दिएको छ ।

ओलीलाई कारबाही, अध्यक्षको जिम्मेवारीमा नेपाल

बबरमहलस्थित कार्की पार्टी प्यालेसमा बसेको नेकपा दाहाल–नेपाल समूहको केन्द्रीय कमिटी बैठकले प्रधानमन्त्री ओलीलाई पार्टी अध्यक्षको जिम्मेवारीबाट कारबाही गरेको छ । अध्यक्षको जिम्मेवारीमा वरिष्ठ नेतासमेत रहेका नेपाललाई दिने निर्णय बैठकले गरेको दाहाल–नेपाल समूहका प्रवक्ता नारायणकाजी श्रेष्ठले बताए । मंगलबार केन्द्रीय कमिटी बैठक बस्नुअघि बसेको स्थायी कमिटी बैठकले नेपाललाई अध्यक्षको जिम्मेवारी दिने निर्णय गर्दै सो प्रस्ताव केन्द्रीय कमिटीमा पेस गरेपछि बैठकले पारित गरेको हो ।

नेकपाका वरिष्ठ नेता झलनाथ खनालको प्रस्तावमा नेता नेपाललाई सर्वसम्मत अध्यक्ष निर्वाचित गरिएको केन्द्रीय सदस्य दिलु पन्तले बताइन् । बैठकले अध्यक्षबाट ओलीलाई कारबाही र नेपाललाई अध्यक्षको जिम्मेवारीका साथै विभिन्न १३ बुँदे प्रस्ताव पारित गरेको छ । बैठकले प्रतिनिधिसभा विघटनको विपक्ष र पार्टी एकताको पक्षमा लाग्न नेता कार्यकर्तालाई अपिलसमेत गरेको प्रवक्ता श्रेष्ठले बताए ।

यस्तै, पूर्वसभामुखसमेत रहेका नेता कृष्णबहादुर महरालाई स्थायी कमिटी सदस्य बनाउने निर्णय बैठकले अनुमोदन गरेको छ । बैठकले नेकपा कैलालीका अध्यक्ष दीर्घ सोडारीमाथि गरिएको कारबाही फुकुवा गर्दै पुरानै जिम्मेवारी सुम्पिने निर्णय पनि गरेको छ । नेकपाको ४४६ सदस्यी केन्द्रीय कमिटी छ । दाहाल–नेपाल समूहको बैठकमा ३१५ केन्द्रीय सदस्यको सहभागिता रहेको दाबी गरिएको छ ।

साहको आपत्ति

नेकपाका केन्द्रीय सदस्य प्रभु साहले पार्टीमा दुई अध्यक्ष हुन आवश्यक नभएको बताएका छन् । दाहाल–नेपाल समूहको बबरमहलस्थित केन्द्रीय कमिटी बैठकमा सहभागी नेकपा प्रदेश २ का अध्यक्षसमेत रहेका केन्द्रीय सदस्य साहले पार्टीमा दुई अध्यक्ष भएका कारण पार्टी व्यवस्थित रूपमा सञ्चालन हुन नसकेको बताउँदै दुई अध्यक्ष आवश्यक नभएको बताए ।

अध्यक्ष ओलीलाई हटाएर नेपाललाई नयाँ अध्यक्ष बनाएपछि असहमति जनाउँदै उनले यसअघि पनि दुई अध्यक्ष रहेको र उक्त प्रणाली हास्यास्पद रहेको भन्दै फेरि त्यस्तै गल्ती गर्न नहुने बताए । ‘मैले वरिष्ठ नेता माधवकुमार नेपालको विरोध गरेको होइन । उहाँप्रति मेरो सदा सम्मान छ,’ साहले भने, ‘तर पार्टीमा दुई अध्यक्ष बनाउने प्रणाली गलत छ भनेको हुँ ।’

गौतम र थापाद्वारा दुवै समूहको बैठक बहिष्कार

ओली र दाहाल–नेपाल समूहले एकैदिन छुट्टाछुट्टै स्थानमा केन्द्रीय कमिटीको बैठक आयोजना गरे पनि उपाध्यक्ष वामदेव गौतम र सचिवालय सदस्य रामबहादुर थापा बादलले दुवै समूहको बैठक बहिष्कार गरेका छन् । नेकपाको आन्तरिक विवाद उत्कर्षमा पुगेर प्रतिनिधिसभा विघटन भइसकेको बेला दुवै नेता अहिले आन्तरिक छलफलमै रहेका छन् । ओली र दाहाल–नेपाल समूहले आ–आफ्नो समूहको बैठकमा सहभागी हुन गरेको आग्रह अस्वीकार गर्दै गौतम र थापा कुनै पनि बैठकमा सहभागी भएनन् । मंगलबार नै गौतम निवास भैंसेपाटीमा गौतम र थापाबीच केही समय छलफल भएको छ ।

दुवै नेतालाई दाहाल, नेपाल र वरिष्ठ नेता खनालले भेटेरै बबरमहलको बैठकमा सहभागी हुन आग्रह गरेका थिए । उता ओलीले समेत फोन सम्पर्क गरेर बालुवाटारको बैठकमा सहभागी हुन आग्रह गरे । गौतम र थापा पार्टी फुटको विरुद्धमा उभिँदै आएका छन् । यद्यपि गौतम र थापा निकटका केन्द्रीय सदस्यहरू दाहाल–नेपाल समूहको बबरमहलस्थित बैठकमा सहभाीग भएका छन् । उता पूर्वमाओवादी नेताहरू टोपबहादुर रायमाझी, मणि थापा, लेखराज भट्टसहितका नेताहरू ओली समूहको बैठकमा सहभागी भएका छन् ।